Armenia, Azerbaijan en Georgië

31 mei 2019 - Istanboel, Turkije

Met de bus de grens over richting Europa. Voor me staat een zuid Koreaan en het gaat hem allemaal wat moeilijker af bij de Iraanse grens. Bij mij duurt het ook wat langer maar dat is omdat de douane medewerker graag wilt weten waar ik overal geweest ben in Iran. We lopen de brug over en komen aan bij de Armeense oftewel Europese grens. Wederom staat hij voor me en zijn paspoort wordt een minuut of tien grondig met een vergrootglas en in het systeem bekeken. Uiteindelijk wordt hij uit de rij gehaald en ik ben binnen 30 seconden Europa in. Na 20 minuten zie ik hem weer verschijnen en was alles in orde. Na een controle van alle spullen en het twee uur in de wachten in de nacht tot de bus door de controle was, konden we eindelijk door naar Yerevan. Het klinkt misschien raar of het komt door deze ervaring met de Koreaan, maar voor mijn gevoel is dit de strengste grensovergang die ik tot nu toe fysiek heb meegemaakt. 

Na het oversteken van de grens veranderd er direct veel. Een ander uiterlijk, vooral de lichaamsbouw en de taal veranderd compleet naar meer iets wat op Russisch lijkt. Bij het binnenrijden van de hoofdstad Yerevan heb ik dan ook meer het idee in Rusland of oost Europa te zijn. De sovjet architectuur is volop aanwezig in de vorm van allemaal grauwe en vervallen blokken flats die op elkaar lijken 

In eerste instantie mis ik de schoonheid van Iran en haar architectuur. Later door meer kennis te krijgen van alle historie krijg ik steeds meer respect voor de lelijke en vervallen gebouwen. De geschiedenis van dit land is meer dan Interessant te noemen. Het nationaal historisch museum en het genocide museum zijn dan ook zeker een must om te bezoeken. 

Tijdens het ontbijt staan er eieren in de buurt van de tafel met het eten. Ik neem er een voor bij het ontbijt en zit lekker te genieten van mijn fruit. Ik besluit mijn ‘gekookte’ ei te openen door rustig op de tafel te tikken. De vrouw die het eten verzorgd kijkt me aan en zegt iets, natuurlijk versta ik er geen drol van. Ik kijk weer naar het ei en zie langzaam dat de smurrie er begint uit te lopen. Ik kijk haar aan en we schieten beide in een lach, het waren namelijk geen gekookte eieren. Ze was zo lief om vervolgens wat eieren voor me te bakken. Elke keer dat ik haar later tegenkwam kreeg ik een grote glimlach en een knikje terug. 

Armenië heeft in het verleden eigenlijk altijd als een speelbal genfungeerd voor het Perzische rijk, Rusland en Turkije. Door de onderlinge conflicten werd dit land steeds bezet door een ander met de gevolgen van dien. Uiteindelijk werd het het huidige Armenië een provincie van Rusland en het westen is altijd door onderdrukking een gedeelte van Turkije gebleven. Sinds 1990 is Armenië een onafhankelijk land geworden. Tegenwoordig wordt het lang nog altijd niet erkend door Turkije en is het ook niet mogelijk om de grens over te steken. 

Turkije en dan vooral de politiek heeft altijd een grote haat gehad richting het Armeense volk. Ondanks deze haat gebruikten ze wel de Armeense topsporters die voor Turkije richting de Olympische spelen van 1910 in Stockholm zijn gegaan. 

Het einde van de  19e eeuw begon de eerste genocide op het Armeense volk. Er werden ongeveer 300.000 mensen vermoord en hetzelfde aantal is gevlucht of bekeerd als Moslim. Alle kerken werden gesloopt of omgebouwd tot een moskee. 

In de Russisch-Turkse oorlog in de 19e eeuw verklaarden de volgende balkan landen zich officieel onafhankelijk van het Ottomaanse oftewel Turkse rijk: Albanië, Bulgarije, Bosnie, Servie en Montenegro en pakte Italië Sicilië en Napels terug. Vanaf de 20e eeuw tijdens de balkan oorlog maakte deze landen officieel geen deel meer uit van het Ottomaanse rijk. 

In de eerste wereldoorlog was Turkije in samenwerking met Duitsland. Duitsland beloofde Turkije meer territorium en macht in het oosten van het land. De turken zagen hun kans om van deze chaos gebruik te maken en Armenen te vermoorden. In deze tijden waren de Armenen welvarend door hen kennis en manier van handel drijven, dit vergrootte de haat jegens de Armenen. Het volk werd dan ook als zondebok voor alles gebruikt wat er mis ging in Turkije en zo werd nog meer haat gezaaid. 

Het Koerdische (zogenaamde onafhankelijke leger) werd door de Turkse overheid gebruikt. Dit om in Armenië en Armenen in Turkije te plunderen, kidnappen, geweld te plegen en te moorden. Dit werd als een proces gezien om alleen het echte Turkse volk over te houden. Armeense huizen werden gemarkeerd en Turkse gevangenen werden bewapend en vrijgelaten om de klus te klaren. 

Tijdens de eerste wereldoorlog zijn er een 600.000 Armenen gedeporteerd naar kampen in de woestijn van Syrië. Er werd vrijwel nooit geschoten en ze werden dan dus ook verdronken, verhongerd, vergiftigd, neergestoken, opgehangen, verbrand, levend begraven of met elk mogelijk voorwerp doodgeslagen. Tot op de dag van vandaag erkent Turkije deze misdaden niet. De mensen aan het roer van deze organisatie zijn er in verhouding allemaal goed vanaf gekomen. 

Het genocide museum en haar memorial zijn dan ook heel interessant en een MUST DO als je deze stad bezoekt. Vooral de memorial is indrukwekkend en een plek om een tijd te zitten en te luisteren naar de muziek die hier speelt in de overige stilte. 

Buiten het hostel wordt er vooral Armeens en Russische gesproken. Engels is lastig en wordt dus ook vrijwel niet gesproken. Vrijwel alle Armenen die ik gesproken heb zijn dan ook pro Russisch. 

Paragliden staat op het programma en anders dan dit met twee Russische toeristen te doen kan dan ook niet. Originele namen hebben ze overigens ook, Svetlana en Vladimir. Een fijn gevoel om lekker met zo’n ding te vliegen en rustig om je heen te kijken. Ik had al met de piloot besproken dat ik zoveel mogelijk dingen wilden proberen als kon om het wat interessanter te maken. Snel in cirkels naar beneden draaien gaf een lekker gevoel in de buik. Vervolgens op het einde vlogen we een centimeter of 30 boven het wegdek waar de auto’s gewoon reden. Dit was eigenlijk het leukste gedeelte aangezien we steeds omhoog gingen als de auto’s op een afstand ons tegemoet kwamen. 

De volgende en laatste dag in Armenië staan wat excursies op het programma. Dit samen met Cesur die ik in Iran had leren kennen en Ashwin uit India. We stopten op een steenworp afstand van de Turkse grens bij Khor Virap. Dit is een oud klooster wat uitkijkt op de heilige berg Ararat. Ararat is tevens het symbool van de Armenen. Het is helaas niet meer mogelijk voor de Armenen om dit te bezoeken aangezien het ingenomen is door de Turken.

Onderweg naar Garni gorge komen we langs de Charents boog. Deze boog is gebouwd in de 20e eeuw ter ere van de beste poëet van Armenië, Eghishe Charents. Deze plaats is een favoriete bestemming omdat het lijkt alsof de heilige berg Ararat zweeft. Niet veel speciaals maar wel een prachtig uitzicht. Garni gorge is een mooie groene vallei met op de top van de berg een 2000 jaar oude Griekse tempel. Deze tempel is mogelijk gebouwd door Nero. In de 4e eeuw na Christus werd deze tempel door de Armenen ongedoopt tot een christelijke tempel. 

De laatste stop is het Geghard klooster in de bergen. Deze unieke, verstopte en hoog gelegen locatie geeft het geheel nog meer karakter. Rondom de kerk zijn kleine grotten te vinden met daarin plaatsen om te bidden. In de kerk is een pastoor aan het zingen wat door onder andere de akoestiek zorgt voor mooie ervaring. Ondanks dat ik niet geloof in het christendom en je niet verstaat wat hij zegt geeft dit toch een soort van kippenvel gevoel. 

Met een kleine bus ga ik naar de hoofdstad van Georgië. Tijdens deze reis komen we langs de grens met Azerbijan en zijn overal nog vervallen bunkers en forten te zien. Na een dagje Tblisi ga ik met de nacht trein richting Azerbaijan. Bij de grens van Azerbaijan worden foto’s gemaakt en vragen gesteld over mijn bezoek aan Armenië. Mijn gegevens worden genoteerd samen met de gegevens die op de Armeense stempel staan. Na een minuut of tien krijg ik mijn paspoort met uiteindelijk een glimlach en de woorden welkom in Azerbaijan. 

Azerbijan 

De naam letterlijk vertaald is het land van vuur. Baku betekend wind stad en van deze naam is niks gelogen. De vlag bestaat uit drie kleuren: licht blauw (Azur Turks), rood (modern) en de kleur groen en de maan in het midden voor de islam. De ster met 8 punten geeft elke provincie weer die het land heeft. 

Azerbaijan was de eerste democratische moslimstaat ter wereld op papier. Het land is eigenlijk altijd onderdrukt geweest door de Grieken, Sassanieden, Islamieten, Perzen. Ondanks het als eerste islamitische land democratische rechten op papier had wilde dit natuurlijk vrij weinig zeggen. Tevens werd in 2012 het eurovisie songfestival hier gedaan om te helpen met het verbeteren van het Imago van het land. Datzelfde geld voor de Uefa Cup finale van 2019. 

Het eerste wat me opvalt is hoe netjes en modern het hier is. Dit land profiteert ook van de olie en heeft in vrijwel alle opzichten iets weg van Dubai. Alleen het klimaat en de cultuur zijn veel en veel beter. Azerbaijan was overigens het eerste land ter wereld met een oliepomp en de Engelsen kwamen hier dan ook regelmatig op bezoek tijdens de industriele revolutie. Aangezien de stad in de woestijn is gelegen was drinkwater altijd een probleem. Dit moest dan ook via andere gebieden bij de hoofdstad terecht komen. 

De haat richting Armenië is groot en dat is aan veel dingen te merken. In de trein vraag ik of iemand wat te eten wilt, zijn eerste vraag is of het uit Armenië komt anders had hij het niet aangenomen. Hij wist dat ik daar was geweest en vroeg ook hoe ik het ervaren had en was aan het hengelen naar negatieve dingen. Dit is nog wel vaker voorgekomen tijdens mijn verblijf in Azerbijan. 

Mili park (boulevard) is heerlijk om doorheen te wandelen. In het park zijn verschillende activiteiten en informatie te vinden met aan de zijkant de Kaspische zee. Niet voor niks is dit een grote sociale verzamelplaats. 

Er zijn een paar plekken die ik buiten Baku graag wil zien. Helaas liggen deze allemaal ver van elkaar af en is het dus niet te doen met het openbaar vervoer of een dure taxi. Ik ben er absoluut geen fan van maar voor de verandering beslis ik een tour te boeken. Dit omdat ik dan alle dingen op een dag kan zien en het daarnaast ook veel goedkoper is. 

Als eerste gaan we naar het natuurpark Gobustan. Dit is een beroemd le oude beschavingen die hier duizenden jaren geleden geleefd hebben.Destijds kwam de zee tot aan deze rotsen maar tegenwoordig is deze door verdamping de zee al een aantal kilometers terug getrokken. Interessant om hier de gebruiken nog te kunnen zien maar vooral alle tekeningen die gemaakt zijn op de rotsen. 

Dan naar voor mij een van de dingen die ik graag wilde zien. We stoppen langs de weg en gaan met hele oude taxi’s voor 25 minuten over stoffige en hobbelige of beter gezegd gatenkaas wegen. De auto is zo oud dat de stofwolken letterlijk door de bodemplaat van de auto heen komen. Alle ramen open is dan ook zeker geen overbodige luxe ondanks er toch nog stof binnen komt. Eindelijk komen we aan bij de moddervulkanen. Azerbijan beschikt over ongeveer 50% van alle moddervulkanen wereldwijd. Allemaal kleine kegels van een meter of drie waar bubbels met modder uit komen. Dit zorgt uiteraard voor lopers over de kegel heen en zo blijft die groeien. Om eerlijk te zijn had ik er meer van verwacht. 

De volgende stop was bij een Zoroastrian tempel. Aangezien ik er hier al veel van heb gezien in Iran heb ik snel een kijkje genomen en buiten lekker in het zonnetje gewacht. Nog een hoogtepunt voor mij zou YANAR dag worden. Dit is een vlam die uit de aarde komt sinds de mensheid zich kan herinneren. Een paar meter breed en een metertje of twee hoog. Hier had ik weer geluk, een aantal weken lang werd een centrum omheen gebouwd. Het gevolg hiervan was dat vlammen half verborgen waren achter platen om zo de werknemers voor de hitte te beschermen. 

De volgende dag heb ik een free walking tour gedaan die zeker de moeite waard was. We gingen door het oude centrum en kregen bij van alles maar ook daarbuiten uitleg. In de middag heb ik een local ontmoet via couchsurf en door de stad gewandeld. De boulevard is heerlijk om overheen te lopen. Ook de formule 1 was hier twee weken geleden en waren nog alle sporen van zichtbaar. Natuurlijk heb ik ook bij de boulevard alle foto’s en informatie hierover bekeken. 

Al met al een fijne stad die lijkt op Dubai maar dan een betere versie. 

Op weg naar het treinstation liep ik met rug backpack en alles de supermarkt in om hier wat eten te halen. Een aantal caissières en andere werknemers keken me vragend aan en snapten er niks van. De vrouw achter me vertaalde voor hen na wat aarzelen de vraag: wat heb je eigenlijk op je rug. Toen ik uitlegde dat het een backpack is en hetzelfde werkt als een koffer moesten ze lachen. 

Ik nam de nachttrein terug naar Tblisi. Bij de grensovergang gaf ik mijn paspoort af en later kwam een militair alle spullen controleren. Bij iedereen was hij streng en tegen mij begon hij allemaal vragen te stellen waar ik geweest was en waar ik vandaan kom. Uiteindelijk vroeg hij zelfs nog met een lach of ik wiet of hasj bij me had aangezien ik uit Nederland kom. Ik heb maar met een serieuze blik nee geantwoord. Mijn tas werd niet gecontroleerd en na 5 minuten ging hij door en was zijn serieuze blik weer terug. De volgende mensen kwamen uit Iran en moesten de tassen helemaal leeghalen en alles werd gecontroleerd. 

Georgie 

Bij aankomst in Tblisi heb ik letterlijk de hele dag niks gedaan. Alleen in de avond met twee russen pure wodka in een goed tempo achterover gegooid. Mijn gevoel over Tblisi was meteen al goed toen ik hier al eerder aankwam vanaf Armenië. 

Deze dag heb ik gewandeld door de botanische tuinen die gelegen zijn op een berg bij de stad. Hier bevindt zich ook het Narikala fort met een mooi kerkje. Op een van de muren van het fort heb ik een aantal uren lekker alleen gezeten, nagedacht, geschreven en genoten van het uitzicht. 

Voor mij was dit heel fijn om in alle rust alles te laten bezinken wat er allemaal gebeurd is de laatste maanden. Aangezien ik constant bezig ben heb je vrijwel geen tijd om alle indrukken te verwerken. Daarnaast na een tijd reizen heb ik ook wel weer zin om over een tijd naar het leven met een ritme te gaan en te werken. De dingen die je doet en ziet zijn niet meer zo speciaal en allemaal maar gewoontjes lijkt het wel. Het is meer een levensstijl geworden en voelt gewoon heel anders. Alles gebeurd en overkomt je. Als je werkt en drie weken vakantie hebt kijk je daar heel erg naar uit en beleef je alles veel intenser. Ik kijk er naar uit om weer te werken en weet dat ik na een maand weer zin heb in de vrijheid en de wereld te ontdekken. Reizen, nieuwe culturen en ervaringen zijn verslavend en werkt als een soort drugs. Ik zie mezelf dan ook nu nog niet me ergens vestigen met de gedachten daar de rest van me leven te slijten vanaf nu. Klinkt raar toch of niet, toch is het zo.

Tblisi is een hele groene stad en er loopt een rivier door de stad. Ook hier is het lekker om aan het water te zitten en te kijken naar de boten die allemaal langs komen. Er zijn in het oude gedeelte veel leuke smalle straatjes met terrassen waar het in de avond gezellig is en krioelt van de mensen. Het is ook ongelofelijk hoeveel politie hier de hele dag op de been is. Vooral in de avond valt dit op omdat de zwaailichten altijd aanstaan. Elke minuut zie je er wel een voorbij komen. Ook dit land heeft een Nederlands tintje aangezien Sandra Roelofs uit Terneuzen de vrouw was en is van de oud president.

Een dagtrip met mijn Russische maat Nikita naar Gori. Dit is de geboorteplaats van de oud Russische president Stalin. Een heel museum waar hij nog half aanbeden wordt door de lokale bevolking slaan we dan ook niet over. Ook brengen we een bezoek aan het huis waar hij geboren is. 

We pakken de taxi met twee andere Russen naar Uplistsihke. Dit zijn allemaal oude woningen in gesteente gemaakt en heel interessant om te zien. Een bus vol met Limburgse oudere toeristen en het duurt niet lang voordat ik met ze aan de praat ben. Voor ik het weet hangen er tien mensen om me heen met allemaal vragen over mijn reizen, leven en wat ik verder nog allemaal doe. Dit is een van de schaarse momenten dat ik kan vertellen dat ik uit Merkelbeek kom en ze weten waar dit is. 

In de late middag beslissen we in Tblisi verlaten gebouwen te bezoeken. Wat een aantal prachtexemplaren komen we hier toch tegen, vooral het leegstaande station van een oude kabelbaan. We sluiten de dag af met Khachapuri wat het nationale gerecht van Georgie is. Een groot brood met daarin gesmolten kaas en ei. Al met al ben ik blij dat ik samen met Nikita ben die mij overal met zijn Russisch uit de brand kan helpen. Niet dat ik het echt nodig heb maar het maakt het allemaal veel makkelijker, scheelt tijd en waarschijnlijk geld. 

In de avond komt Cesur aan die ik in Iran heb leren kennen en ook in Armenië nog gezien heb. Eigenlijk doe ik vanaf nu alles samen met hem totdat ik Turkije in ga. We pakken de bus naar de plaats Mtksheta om daar te hiken naar het Jvari klooster op de berg. Na een aantal uur zijn we weer terug in de stad en wordt hier het fort en haar kerk ook bezocht. 

In de avond ga ik eten met Chekufeh die ik vier maanden geleden in India had leren kennen en toevallig ook in Tblisi was. Het blijft een raar gegeven dat je mensen op totaal andere plekken in de wereld altijd per toeval weer tegenkomt. 

In de ochtend besloten we naar een Turks stoombad/ sauna te gaan. Na het scrubben van mijn hele lichaam en een massage was het na twee uur weer tijd om door te gaan. Ik neem mezelf voor dit nooit meer te doen in de ochtend. We waren de hele dag moe en gesloopt. 

Na een tip van een vriend uit India besloten we naar het museum van verbroken relaties te gaan. Hier zijn allemaal objecten te zien met een verhaal eraan gekoppeld over verbroken liefde, affaires, het verliezen van mensen of vergelijkbare onderwerpen. Nog altijd moe maar het was zeker interessant en zeker een aanrader. Veel verhalen komen bekend voor en andere nemen je helemaal mee. 

Het is tijd om een aantal dagen de natuur in te gaan en te hiken in het Caucasus gebergte. Waar anders kan dit dan in Mestia in noord Georgië. Het is in de winter een ski gebied en in de overige maanden is het bevolkt met wandelaars. Het lijkt dan ook wel een beetje op een dorpje uit Oostenrijk. Deze plaats is heel oud en er zijn nog altijd de oude verdedigingstorens te zien die hoog boven de huizen uitsteken. Elk huis had zijn eigen toren om zich zo te beschermen en te verdedigen tegen eventuele dreigingen. Tijdens de eerste dag hiken liepen we door het dorp richting de voet van de naastgelegen berg. Voor we het wisten stonden we in een huis en niet veel later in de toren. Via smalle openingen en trappen kwamen we dan eindelijk aan bij de top. Allemaal kleine gaten in de muren waardoor we konden genieten van het uitzicht over de stad en de bergen. Na deze rondleiding werd ons pad vervolgd richting de top van de berg. 

Wat een ongelofelijke mooie uitzichten van de verschillende toppen van de bergen. Zelfs nog een tijd boven de sneeuwgrens gelopen. Op de top van een berg heb ik samen met Cesur een uur of 3 gezeten en diepe gesprekken gevoerd over het leven en andere aspecten. De perfecte locatie en een fijne gesprekspartner maakten deze ervaring nog allemaal veel mooier dan het al was. 

Ik laat de bergen weer achter me om richting Batumi te gaan aan de zwarte zee. Deze stad ligt dicht bij de grens met Turkije en vanaf hier zal ik de bus naar Ankara nemen. Een dag was meer dan genoeg om hier alles te kunnen zien en rond te lopen. Geen heel bijzondere stad maar wel weer een mooie zonsondergang kunnen zien.

3 Reacties

  1. Hettie Bosten:
    31 mei 2019
    De groeten Sil, was interessant Lei Hettie
  2. Marlou:
    31 mei 2019
    Kin mich vuurstjtille dat ze hiej versjlaafd aa raks. Geen plek woe se dinks. Hiej kin ich blieve??
  3. Lowis:
    2 juni 2019
    Supervet man.. als je ooit nog in de buurt komt, laat het weten, dan zet ik de bbq weer aan. Maar voor nu: vooral genieten kerel! X